Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Osmanlı Devletine karşı bazı çevrelerde şöyle bir algı vardır; Osmanlı Devleti kadınlara değer vermez, kadınların eğitim almasını istemez, kadınları bilerek cahil bırakır, kadının toplumda hiçbir değeri ve hiçbir sosyal statüsü yoktur. Bu ve buna benzer söylemler çok fazladır. İslâmiyet’in kadını, kocaları için Allah’ın bir emaneti kılması, Hz Peygamberin (s.a.v) “Kim, kız çocuklarını güzelce terbiye edip, Allahü Teâlâ’nın verdiği nimetlerle bolluk içinde yedirir giydirirse, o kız çocuğu onun için bereket olur, cehennemden kurtulup kolayca cennete girmesine vesile olur.” (Taberani) hadisi, Hz Peygambere (s.a.v) inen ilk ayetin “oku” olması, yine Kur’an-ı Kerim’de, “De ki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” (Zümer/9) ayeti ve yine Sevgili Peygamberimizin (s.a.v) “İlim öğrenmek kadın-erkek her Müslüman’a farzdır” (İbn Mace, Mukaddime/17) dediği halde Osmanlı Devletinin kadına değer vermediği çok defa dile getirilmiştir. İslamiyet kadın ve erkeği eğitim konusunda ayırmamıştır. İlim öğrenmek ile ilgili pek çok ayet ve hadis vardır. Bunların hiç birinde ilim öğrenme sorumluluğu sadece erkeklere verilmemiştir. Eğitim ne kadar erkeklerin hakkı ise kadınların da o kadar hakkıdır. Osmanlı Devleti yukarıdaki ayet ve hadislere binaen erkeklerin olduğu kadar kadınların eğitimi içinde kurumlar açmıştır.
Onlardan bir tanesi günümüzün ilkokul seviyesinde eğitim veren sıbyan okullarıdır. Bu okullara gidişte herhangi bir zorunluluk yoktur. Bu okullar hemen hemen her köy ve mahallede bulunsa da genel olarak külliyelerin içerisinde veya cami bitişiğindeki müstakil binalarda yer alırdı. Bu yüzden bu okullara mahalle mektebi ya da taş mektepte denirdi. Bu okulların ihtiyaçları vakıflar tarafından karşılanır kızlar ve erkekler beraber eğitim alırdı. Kızlar ve erkekler 5-6 yaşından sonra bu okullara gider ve 3-4 yıl eğitim görürlerdi. Burada öğrencilere Elifba, Kur’an-ı Kerim, bazı surelerin ezberi, ilmihal, tecvit, yazı yazma ve dört temel matematik işlemi öğretilirdi. Bu dersleri, medrese eğitimi gören kişilerin yanında okuma yazma bilen, imam, müezzin, kayyum gibi kişiler de verirdi. Ayrıca bunların yanında okuma yazma bilen, bilgili, tecrübeli ve hafız olan kadınlarda sıbyan okullarında ders vermiştir. Daha sonra ilan edilen 1869 Maarif-i umumiye nizamnamesi ile bu okullardaki eğitim de belirli bir sistem içine koyulmuştur. İlköğretim okuma zorunluluğu Kanun-ı Esâsi (1876)'de anayasa maddesi olarak yer almış böylece, kız ve erkek öğrenciler için eşit öğretim hukuken mümkün kılınmıştır.
Kızların sıbyan okullarından sonra eğitime devam ettikleri okul rüştiyelerdir. Rüştiyeler de günümüzün ilköğretimin ikinci kısmı olan ortaokul seviyesindedir. Kızlar için ilk rüştiye 6 Ocak 1859 tarihinde İstanbul'un Sultan Ahmet semtinde açılmıştır. İstanbul dışında, Selanik, Bursa, Kastamonu ve Beyrut'ta da kız rüştiyeleri bulunmaktadır. Bu okulların ders programlarında din bilgisi, ahlâk, nâfi'a (bayındırlık) bilgisi, Osmanlı Türkçesi, matematik, hat dersi (sülüs ve rik'a), Arapça, Farsça, gramer, tarih, coğrafya, hıyâtet (terzilik) ve nakış gibi dersler bulunmaktadır. Kızların eğitim aldıkları bir başka eğitim kurumu da Kız İdadileridir. Bu okulların açılış amacı toplumun eğitim seviyesini yükseltmenin dışında hem rüştiyenin üstünde hem de yükseköğrenimin altında bir eğitim kurumu açmaktır. Kızlar için lise düzeyinde eğitim veren bu okullar ilk defa 13 Mart 1880’de açılmıştır. Bu okullarda fen, sosyal, matematik dersleri yanında, dikiş, nakış, yemek, sağlık ve çocuk eğitimi ile ilgili derslerde verilmiştir.
Kızlar daha çok mesleki eğitim veren okullara yönlendirilmiştir. Kızların mesleki eğitimi için kurulan ilk eğitim kurumu 1842 yılında Tıphane-i amire bünyesinde açılan ebe mektebidir. Bu okuldan 10 Müslüman ve 26 Hıristiyan kadın ebe 1845 yılında mezun olmuştur. Yine bir başka okul Kız Sanayi mektebidir. İlk olarak öksüz kızların ıslahı için açılan bu okullarda hem kızların el becerileri geliştirilmiş hem de burada üretilen eşyalardan ekonomik kazanç sağlanmıştır. 1909 Ekim ayında kızlar için ana mektebi açılmış burada ev idaresi, biçki-dikiş, sağlık, çocuk büyütme, tababet, aile muaşereti, alaturka ve alafranga müzik, edebiyat, beden eğitimi, resim gibi dersler okutulmuştur. Kızların memuriyete başlamaları da ilk kez 1870’de açılan Darülmuallimat ile olmuştur. Burada kızlar öğretmen olarak yetiştirilmiş ve kız rüştiyelerinde görev yapmaya başlamışlardır. Kızlar II. Meşrutiyet ile beraber artık yükseköğrenimde görmeye başlamış, Eylül 1914’te İstanbul’da açılan İnas Darülfünununa, İstanbul Darülmuallimatı ve Kız idadisi mezunları sınavla giriş yapmışlardır. Bu okulda da kızlar üç yıl eğitim alırlardı. Bu okulda Matematik, Edebiyat ve Tabii bilimler şubeleri vardı. Ayrıca 14 Kasım 1914’te açılan İnas Sanayi-i Nefise mektebinde resim ve heykel sanatları kızlara öğretilmiştir. Yine bu dönem de ilk kez Avrupa’ya kız öğrenci gönderilmiştir. 1917 yılında da kızların tıp, dişçilik ve eczacılık eğitimi almaları sağlanmıştır.
Tarih: 2020-03-23 06:22:22 Kategori: Osmanlı İmp
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
OSMANLIDA KIZ ÇOCUKLARININ EĞİTİMİ Nedir
Onlardan bir tanesi günümüzün ilkokul seviyesinde eğitim veren sıbyan okullarıdır. Bu okullara gidişte herhangi bir zorunluluk yoktur. Bu okullar hemen hemen her köy ve mahallede bulunsa da genel olarak külliyelerin içerisinde veya cami bitişiğindeki müstakil binalarda yer alırdı. Bu yüzden bu okullara mahalle mektebi ya da taş mektepte denirdi. Bu okulların ihtiyaçları vakıflar tarafından karşılanır kızlar ve erkekler beraber eğitim alırdı. Kızlar ve erkekler 5-6 yaşından sonra bu okullara gider ve 3-4 yıl eğitim görürlerdi. Burada öğrencilere Elifba, Kur’an-ı Kerim, bazı surelerin ezberi, ilmihal, tecvit, yazı yazma ve dört temel matematik işlemi öğretilirdi. Bu dersleri, medrese eğitimi gören kişilerin yanında okuma yazma bilen, imam, müezzin, kayyum gibi kişiler de verirdi. Ayrıca bunların yanında okuma yazma bilen, bilgili, tecrübeli ve hafız olan kadınlarda sıbyan okullarında ders vermiştir. Daha sonra ilan edilen 1869 Maarif-i umumiye nizamnamesi ile bu okullardaki eğitim de belirli bir sistem içine koyulmuştur. İlköğretim okuma zorunluluğu Kanun-ı Esâsi (1876)'de anayasa maddesi olarak yer almış böylece, kız ve erkek öğrenciler için eşit öğretim hukuken mümkün kılınmıştır.
Kızların sıbyan okullarından sonra eğitime devam ettikleri okul rüştiyelerdir. Rüştiyeler de günümüzün ilköğretimin ikinci kısmı olan ortaokul seviyesindedir. Kızlar için ilk rüştiye 6 Ocak 1859 tarihinde İstanbul'un Sultan Ahmet semtinde açılmıştır. İstanbul dışında, Selanik, Bursa, Kastamonu ve Beyrut'ta da kız rüştiyeleri bulunmaktadır. Bu okulların ders programlarında din bilgisi, ahlâk, nâfi'a (bayındırlık) bilgisi, Osmanlı Türkçesi, matematik, hat dersi (sülüs ve rik'a), Arapça, Farsça, gramer, tarih, coğrafya, hıyâtet (terzilik) ve nakış gibi dersler bulunmaktadır. Kızların eğitim aldıkları bir başka eğitim kurumu da Kız İdadileridir. Bu okulların açılış amacı toplumun eğitim seviyesini yükseltmenin dışında hem rüştiyenin üstünde hem de yükseköğrenimin altında bir eğitim kurumu açmaktır. Kızlar için lise düzeyinde eğitim veren bu okullar ilk defa 13 Mart 1880’de açılmıştır. Bu okullarda fen, sosyal, matematik dersleri yanında, dikiş, nakış, yemek, sağlık ve çocuk eğitimi ile ilgili derslerde verilmiştir.
Kızlar daha çok mesleki eğitim veren okullara yönlendirilmiştir. Kızların mesleki eğitimi için kurulan ilk eğitim kurumu 1842 yılında Tıphane-i amire bünyesinde açılan ebe mektebidir. Bu okuldan 10 Müslüman ve 26 Hıristiyan kadın ebe 1845 yılında mezun olmuştur. Yine bir başka okul Kız Sanayi mektebidir. İlk olarak öksüz kızların ıslahı için açılan bu okullarda hem kızların el becerileri geliştirilmiş hem de burada üretilen eşyalardan ekonomik kazanç sağlanmıştır. 1909 Ekim ayında kızlar için ana mektebi açılmış burada ev idaresi, biçki-dikiş, sağlık, çocuk büyütme, tababet, aile muaşereti, alaturka ve alafranga müzik, edebiyat, beden eğitimi, resim gibi dersler okutulmuştur. Kızların memuriyete başlamaları da ilk kez 1870’de açılan Darülmuallimat ile olmuştur. Burada kızlar öğretmen olarak yetiştirilmiş ve kız rüştiyelerinde görev yapmaya başlamışlardır. Kızlar II. Meşrutiyet ile beraber artık yükseköğrenimde görmeye başlamış, Eylül 1914’te İstanbul’da açılan İnas Darülfünununa, İstanbul Darülmuallimatı ve Kız idadisi mezunları sınavla giriş yapmışlardır. Bu okulda da kızlar üç yıl eğitim alırlardı. Bu okulda Matematik, Edebiyat ve Tabii bilimler şubeleri vardı. Ayrıca 14 Kasım 1914’te açılan İnas Sanayi-i Nefise mektebinde resim ve heykel sanatları kızlara öğretilmiştir. Yine bu dönem de ilk kez Avrupa’ya kız öğrenci gönderilmiştir. 1917 yılında da kızların tıp, dişçilik ve eczacılık eğitimi almaları sağlanmıştır.
Tarih: 2020-03-23 06:22:22 Kategori: Osmanlı İmp
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx